Bụi mịn PM 2.5 là gì? Tác hại và cách phòng tránh bụi PM 2.5

October 5, 2022

Chúng ta thường nghe đến cụm từ bụi mịn PM2.5 trong không khí, khi vấn đề ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt tại các thành phố lớn. Vậy bụi mịn PM2.5 là gì? Nó có tác hại như thế nào đến sức khỏe con người? Và cách để phòng tránh là gì? Cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!

Bụi mịn PM2.5 là gì?

Bụi mịn PM2.5 là những hạt li ti hỗn hợp ở dạng rắn hoặc lỏng bay lơ lửng trong không khí được gọi là Particulate (ký hiệu PM). Các hạt bụi PM2.5 có đường kính nhỏ hơn 2.5 micro nếu đem so với sợi tóc con người thì nó nhỏ hơn khoảng 30 lần, nên mắt thường không thể nhìn thấy được. Ngoài bụi PM2.5 trong không khí còn có rất nhiều hạt bụi kích thước siêu vi khác phải kể đến như:

PM10: Hạt bụi này có đường kính khoảng 2.5 đến 1.0 micromet.
PM1.0: Hạt bụi này siêu mịn có kích thước 1 micromet.
Bụi nano PM1.0: Hạt bụi siêu mịn có kích thước dưới 0.1 micromet.

Kích thước bụi mịn PM2.5

Nguyên nhân hình thành bụi mịn PM2.5

Nguyên nhân do thiên nhiên

Cháy rừng: Những vụ cháy rừng sẽ tạo ra một lượng lớn khí Nito Oxit và giải phóng lượng khói bụi, tàn tro lớn và không khí gây ô nhiễm môi trường.
Thời điểm giao mùa: Cứ vào khoảng tháng 10 hoặc 11 sẽ có sương mù khiến các hạt bụi không thể giải phóng được làm cho cả bầu trời bị bao phủ bởi bụi mịn.
Núi lửa phun trào: Các khí Lưu huỳnh, Metan, Clo,... nằm sau trong dung nham sẽ giải phóng chúng vào không khí khiến môi trường bị ô nhiễm nặng.
Bão, lốc xoáy: Trong mỗi cơn bão, lốc xoáy luôn chứa một lượng lớn khí COx, tỷ lệ ô nhiễm bụi mịn PM2.5 tăng cao sau mỗi lần các trận bão cát xảy ra.

Nguyên nhân do con người (nhân tạo)

Giao thông vận tải: Các phương tiện như: xe máy, ô tô,... sẽ xả ra một lượng khí thải lớn gây ô nhiễm môi trường.
Sản xuất công nghiệp: Các nhà máy, xí nghiệp thường xuyên đưa ra môi trường một lượng lớn khói thải, từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn trong không khí.
Sản xuất nông nghiệp: Lạm dụng thuốc trừ sâu, phân bón hay các hoạt động đốt rơm rạ cũng là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường.
Rác thải sinh hoạt: Việc rác thải được xử lý theo phương pháp thủ công như đốt sẽ khiến không khí bị ô nhiễm trầm trọng.
Xây dựng cơ sở hạ tầng: Hoạt động xây dựng nhà cửa, đường xá mang đến sự ô nhiễm không khí nặng nề.

Ô nhiễm môi trường do tác động của con người

Tác hại khôn lường của bụi PM2.5 đến con người và động thực vật

Ảnh hưởng đến động thực vật

Khi các chất SO2, NO2, CO,… có nhiều trong không khí sẽ gây ra tình trạng tắc nghẽn khí quản và giảm miễn dịch của động vật. Bên cạnh đó, hợp chất HF cũng làm cây bị rụng lá, lâu dần sẽ bị chết cây làm trái đất nóng lên và gây ra hiệu ứng nhà kính.

Khói bụi trong không khí hay sẽ gây ra hiện tượng mưa axit làm chết cây cối, nguồn nước bị ô nhiễm, các vi sinh vật có lợi trong đất bị chết ảnh hưởng đến khả năng phát triển của các cây trồng làm giảm nông sản.

Ảnh hưởng đến con người

Giảm tầm nhìn khi di chuyển: Khi mật độ bụi PM2.5 tăng cao sẽ khiến bầu trời trở nên mờ ảo ảnh hưởng đến tầm nhìn gây nguy hiểm khi di chuyển, dễ xảy ra tai nạn giao thông.
Gây ra các bệnh về đường hô hấp: Bụi mịn với kích thước siêu nhỏ dễ dàng đi vào cơ thể con người qua đường hô hấp từ đó gây ra các bệnh liên quan đến tim mạch, khó thở, sổ mũi,...
Giảm trí nhớ nghiêm trọng: Khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm trong thời gian dài có thể sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ, tăng nguy cơ đột quỵ và chứng mất trí nhớ.
Gây ung thư và biến đổi gen: Theo một số nghiên cứu cho thấy bụi mịn PM2.5 có thể gây ung thư, nguy hiểm hơn là biến đổi gen ở con người.

Bụi mịn ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe con người

Cách xem chỉ số bụi mịn theo từng khu vực

Chất lượng không khí được đánh giá thông qua các chỉ số AQI và được hiển thị thông qua từng màu sắc khác nhau để người có thể chủ động trong việc qua vệ sức khỏe của bản thân vào gia đình. Có 2 cách để bạn có thể kiểm tra được chỉ số bụi mịn tại khu vực của mình.

Kiểm tra thông qua Website: Truy cập vào trang website https://www.iqair.com/vi/ để theo dõi chỉ số ô nhiễm bụi mịn tại khu vực của bạn.
Kiểm tra thông qua ứng dụng: Hiện nay trên thị trường có rất nhiều ứng dụng đo lường chỉ số ô nhiễm phải kể đến như: AirVisual, PAM Air,...

Những cách bảo vệ sức khỏe khỏi bụi mịn 2.5PM

Đeo khẩu trang chuyên dụng

Khẩu trang là một phụ kiện không thể thiếu khi đi ra ngoài đường nó có chức năng chống bụi mịn và vi khuẩn cực kỳ hiệu quả, bảo vệ sức khỏe con người. Tuy nhiên, hãy sử dụng những loại khẩu trang chuyên dụng, tốt nhất nên lựa chọn khẩu trang N95 hoặc N99 có khả năng lọc được 95% đến 99% bụi và vi khuẩn, còn các loại khẩu trang y tế thông thường chỉ có khả năng lọc khoảng 30-40%.

Lắp đặt máy lọc không khí

Không chỉ khi ra người đường mới cần bảo vệ bản thân khỏi bụi mịn mà ngay tại nhà bạn cũng nên sắm ngay một chiếc máy lọc không khí để làm sạch bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc, khử mùi,... mang đến không gian sống luôn sạch sẽ và tươi mát.

Hiện nay, một số thương hiệu chuyên sản xuất đồ gia dụng nổi tiếng trên thế giới như: Panasonic, Sharp, Xiaomi,.... đã cho ra mắt thiết bị làm sạch không khí sử dụng công nghệ HEPA, dễ dàng loại bỏ các hạt bụi mịn trong không khí và tạo độ ẩm tự nhiên giúp cải thiện môi trường sống, chăm sóc sức khỏe cho cả gia đình.

Sử dụng máy lọc không khí để bảo vệ sức khỏe khỏi bụi mịn

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Nên thường xuyên vệ sinh mũi, họng để nâng cao sức đề kháng.
Vận động, rèn luyện cơ thể, ăn uống các thực phẩm lành mạnh.
Hạn chế đến gần những nơi nhiều khói bụi.
Khi ra ngoài dù trẻ em hay người lớn đều cần tập thói quen đeo khẩu trang.
Sử dụng các thiết bị không thải độc ra ngoài môi trường.
Trong những thời điểm không khí ô nhiễm hạn chế mở cửa sổ hoặc đi ra ngoài đường.

Bài viết trên chúng tôi đã giải đáp cho bạn đọc chi tiết về câu hỏi: “Bụi mịn pm2.5 là gì?” Hy vọng với những thông tin đã chia sẻ, mỗi người chúng ta cũng nên tự bảo vệ bản thân, gia đình trước tình trạng ô nhiễm môi trường và hãy chung tay bảo vệ môi trường sống trở nên lành mạnh hơn bằng những việc làm nhỏ nhất.